vrijdag 14 november 2014

GOLDEN EARRING EN SHOW VAN VERONICA OP POPFESTIVAL 1970

Om maar wat te noemen: Golden Earring, The Bintangs, Left Side en Purple Vision, een paar paradepaardjes van de Nederlandse popwereld.
Op Koninginnedag en op 5 mei zijn ze allemaal te horen in Veenendaal tijdens het Popfestival 1970 dat een enorm festijn belooft te worden, en een der grote trekpleisters voor de jeugd van de wijde omgeving.
De organisatoren zijn weer de Veenendalers Han op de Woert, Jan Veenhof en Henk van de Berg, die vorig jaar het "Electric Pop Circus" aan 't Boompjesgoed in elkaar zetten,  evenals het optreden van Golden Earring op Lampegieters avond.
Ditmaal wordt het popgebeuren in samenwerking met de vereniging Oranjedag gepresenteerd in de garage van Schoonhoven aan de Industrielaan.

Opnieuw Golden Earring in Veenendaal en nu met de volledige Amerikaanse show en de belofte dat het een onvergetelijke set gaat worden: meer dan op Lampegietersavond, toen de zanger te ziek was om zich te laten horen.

Voor ruim tweeduizend liefhebbers is er plaats in de tot pop-scène getransformeerde garage, die nu voor het eerst voor dit doel in z'n geheel wordt gebruikt.
Op koninginnedag staat het element "show" 's middags op de voorgrond, compleet met licht effecten en 's avonds kan er worden gedanst op de muziek van Left Side, gespecialiseerd in underground en blues.

Op 30 april verder nog de Q Tips en Zip Fastenings Bluesband en op 5 mei  radio Veronica's Drive-In Show met als disc-jockeys Rob Out en Chiel Montagne, en een speciale verrassing.
Op beide dagen zijn bovendien modeshows te zien en op koninginnedag worden langs de neus weg nog films van Charlie Chaplin gedraaid.

EXAMEN
Het organiserende trio zegt intussen veel te hebben geleerd door de ervaringen van vorig jaar.
"We kennen nu de smaak van de jeugd beter, dus we kunnen ook een aangepast topprogramma brengen", zegt Henk van de Berg, die verder onthult dat het spektakel ditmaal vijfmaal zo duur is als verleden jaar: 10 tot 12 duizend gulden.
"Het wordt een soort examen voor de  jeugd van Veenendaal en omgeving. Als het nu allemaal zonder herrie en moeilijkheden verloopt bestaat een goede kans dat we, een eigen "tent" krijgen, waar we regelmatig shows kunnen brengen." 

Het popfestival begint op 30 april 's middags om 2 uur en gaat non-stop door tot tegen middernacht. In de tijd dat de bands elkaar afwisselen zijn er modeshows van boetiek Signor met mannequins uit Amsterdam en van de firma Hiensch.
Ook dit jaar heeft het gemeentebestuur weer alle mogelijke medewerking verleend.
Niet alleen door zich voor ongeveer de helft van de kosten garant te stellen, maar ook door brieven te schrijven aan de commandanten van Henk van de Berg en Jan Veenhof, die in militaire dienst zijn. Henk heeft intussen al de toezegging van elf dagen verlof gekregen.

Een reeks van voorzieningen wordt  getroffen om de muziekminnende jongeren bij de garage te ontvangen. Zo komen er buiten aparte parkeerplaatsen voor auto's en brommers en een afzetting met dranghekken, en binnen o.a. een broodjeszaak, waarschijnlijk een apart restaurantje, twee tapinstallaties van een frisdrankenfabriek die het  hele festival  voor een groot deel financiert, en ter ondersteuning een biertap die er dit jaar voor het eerst bijhoort.
Wat dat betreft: "We gaan nu wel bier schenken, maar er komt niemand met een glas de zaal in", verklaart Jan Veenhof, "dat kan ook niet, want in dat geval tappen we in plastic bekers." 

GEEN CATS
Negentig minuten lang speelt Golden Earring op koninginnedag, waarmee Veenendaal een formatie binnen zijn grenzen heeft die als de beste bühnegroep mag worden aangeduid.
Barry Hay in de kleedkamer
Niet te onderschatten zijn ook ook de Bintangs, die volgens insiders beschikken over de beste sologitarist van Nederland: Arthy Kraayeveld.
Het organiserende trio is zo langzamerhand wel over de teleurstelling heen dat The Cats niet present zullen zijn (die zijn op toernee door Zuid Amerika) zoals eigenlijk de bedoeling is geweest.
Golden Earring is op zichzelf al een attractie waar ze trots op kunnen zijn.
Vorige week kwamen ze terug uit de States en op 4 mei verlaten ze ons land alweer.

Een grootscheepse reclamecampagne staat Veenendaal en de omliggende plaatsen nog te wachten. Geluidswagens van dezelfde frisdrankenfabriek gaan het nieuws verkondigen en op de borden voor de verkiezingspropaganda komt eveneens de aankondiging te staan.
De politieke partijen kunnen er pas op 5 mei met hun affiches op terecht.

De voorverkoop van toegangsbewijzen is vanaf 2 april in handen van muziekhandel B. van Hees op de Markt in Veenendaal en in de Herenstraat in Rhenen, en van boetiek Signor aan de Veenendaalse Hoofdstraat.
Prijzen: voor koninginnedag vijf gulden, voor 5 mei vier gulden.

(De Rijnpost, 9 april 1970)
(foto's Golden Earring: Henk van de Peppel)




(Dank aan Kees van Voskuilen voor het verstrekken van de informatie)

woensdag 16 juli 2014

As2O3: RATTENKRUIT MET HUMOR

Debuut As2O3 op een feest bij Nelleke Hiensch, Jan van der Wolf, sologitaar, Hans Hiensch gitaar
Veenendaal - Vier muzikale jongens uit Veenendaal staken ongeveer anderhalf jaar geleden de hoofden bijeen om te komen tot de oprichting van een beatband.
De band kwam er, en na enkele veranderingen in de bezetting, is hij uitgegroeid tot een vermaarde Rhythm & Blues groep die tot ver in de omtrek bekendheid geniet.
Vier levenslustige jongens, die hun show dikwijls met veel humor kruiden, vertellen hun ervaringen, uiten hun meningen over de beat wereld en praten over dingen waar ze niets vanaf weten;
"Maar", beweren ze, "dat vinden we nu éénmaal leuk".

Jongens hebben lak aan "image"
Ongeveer anderhalf jaar geleden bezocht scholier Hans Hiensch een dansavond in De Instuif aan de Kerkewijk te Veenendaal.
Hij ontmoette daar kwekeling Jan van der Wolf.
De jongens besloten hun hobby: gitaarspelen, te gaan combineren.
Er werd nog een bassist, een drummer en een zanger opgezocht en de beat groep was er.
Elke week werd er hard gerepeteerd.
Ze bouwden een repertoire op, maar helemaal gesmeerd liep het nog niet.
Wel bedachten de jongens in die tijd een, volgens hen, geschikte naam voor de band: de scheikundige formule voor rattenkruit: As2O3.

Waarom deze onheilspellende naam?
"Omdat we nogal weinig van scheikunde afweten en omdat het zo lekker onvriendelijk klinkt!',
legt Hans uit.
Overigens is alleen de naam van de band onvriendelijk.
De jongens zijn, evenals hun muziek, opgewekt en innemend.

Meisje
Zoals gezegd, met die eerste bezetting ging het niet zo best.
Toen er een andere drummer kwam en de zanger verdween ging het beter.
De nieuwe drummer: Karel Helder, bij zijn fans beter bekent als Charley White, had meer ervaring en veel connecties in de beat wereld.
Charley speelde eerder bij de Rainbow Rockets, de Ro-D-ys en Quibus 5.
As2O3 zoekt inmiddels alweer naar een ander drummer.
Charley laat in de toekomst z'n drumsticks met rust: "Ik heb een meisje leren kennen, dat ik heel wat belangrijker vind dan alle ritmes bij elkaar", zo zegt hij zelf.

Jan van der Wolf is de solo-gitarist van As2O3. Jan zingt ook enkele nummers van het repertoire.
Maar als men de band hoort spelen wordt het al gauw duidelijk dat gitaarspelen hem beter afgaat.
Jan zit op de Christelijke Kweekschool "Op de Veluwe" te Ede. Zijn nevenhobby is knutselen. Hij heeft o.a. gitaarles gehad van Bob Jonker aan de muziekschool van Gijs van Zanten. Dezelfde Bob Jonker heeft ook Hans Hiensch, slaggitarist en zanger, het gitaarspelen bijgebracht.
Hans wil later verder gaan in de elektriciteit.
Wat hij daar nu precies in zoekt kan hij niet vertellen.
Hans houd veel van vogels, populaire klassieke werken en van goede jazz.
Zes jaar heeft Hans gitaarles gehad.
Cees van Hardeveld heeft anderhalf jaar basles gehad.
Bovendien speelde hij vijf jaar piano.
Cees behaalde dit jaar zijn einddiploma ULO.
Hij gaat verder studeren om later zijn vader in het slijtersvak te kunnen opvolgen.
Naast het bassen leest hij graag.

Succes
Karel (20), Cees (17) Hans (17) en Jan (19) zijn bekend geworden door hun optreden in Beatclub NV 't Dingetje. "Dat is verleden tijd", zegt Hans, en hij voegt er aan toe: "Ze zien ons daar niet meer!".
Op de vraag waarom ze er niet meer willen spelen geeft hij ten antwoord: "Laten we het er maar op houden dat het te commercieel is opgezet en dat we te weinig verdienen".
Ook de andere jongens beweren dat ze in de toekomst alleen nog in andere gelegenheden in Veenendaal zullen optreden.
Nog onlangs speelden ze in De Instuif en ook in De Ruif zullen ze nog wel eens optreden.
As2O3 geniet ook bekendheid ver buiten Veenendaal.
Zo speelden ze dit voorjaar nog in Oss waar ze veel succes oogstten.
Over hun muziek praten ze niet veel.
Pauze tussen de sets in het Bergbad. Herkenbaar: Jan van der Wolf en Kees van Hardeveld.
Ze vinden het niet zo belangrijk. Het gaat hun om het plezier bij het muziek maken.
Ze trekken zich dan ook weinig van het publiek aan.
En waarschijnlijk oogstten ze door deze vrolijke, ongedwongen houding zoveel succes, iets waarbij geen enkele beat groep buiten schijnt te kunnen. "Al die nare bijverschijnselen van de beat hebben wij niet nodig. We maken ons er ook niet druk over".
Er is wel iets anders waar de jongens zich druk over maken: "Veenendaal heeft meer dan 25.000 inwoners", zegt Karel, "en er is hier niet één gezellige, gezonde en vooral blaamloze gelegenheid tot dansen. Dat is toch belachelijk. Goed, Veenendaal gaat vooruit: een prachtig raadhuis, een instructie-bad en binnenkort een overdekt zwembad. Maar er moet toch ook eens wat aan de ontspanning worden gedaan".
Karel verlangt naar een gezellige club waar ook twens kunnen komen.
As2O3 bouwt aan een nieuw repertoire.
Met eigen nummers vooral.
"We zijn er trots op eigen nummers te brengen", zegt Cees, "als het tenminste goede nummers zijn. Daar streven we naar".
De jongens werken hard aan hun eigen nummers.
Elke week repeteren.
Dat geschiedt in een ruimte die er eigenlijk niet zo geschikt voor is: in het magazijn van de zaak van Hans' vader. Ze zoeken dan ook een nieuwe ruimte.
Waar ze die kunnen vinden weten ze niet.

(De Vallei, 30 september 1967)

maandag 23 juni 2014

PLATENZAKEN IN VEENENDAAL

PARADIJS VOOR DISCOFIELEN
Vrijdagmiddag opende de firma Wout van Schuppen in haar zaak aan de Hoofdstraat een afdeling waarin grammofoonplaten worden verkocht.
In voorraad zijn enkele duizenden platen en plaatjes, van goedkope singles tot de duurdere stereo-langspeelplaten toe, die vrijwel alle terreinen van de muziek bevatten: jazz en klassiek, de Beatles en het Urker mannenkoor.

Een groot aantal plaatjes met kinderwerken zijn ook aanwezig.

In een viertal rekken is voor in de zaak een speciale "hoek" gemaakt, met een "semi-zelfbediening". Voor de echte discofiel is hier de mogelijkheid om likkebaardend in de fraaie hoezen met zwarte schijven te neuzen.

Enkele draaitafels met koptelefoons completeren het geheel om de aankoop te keuren.
Het geluid in de koptelefoons laat niets te wensen over.

Een regelmatige koper van LP's kon ook beneden in een kelder, waar geluidsapparatuur ter demonstratie stond opgesteld beoordelen of een album het aanschaffen waard was.
(De Vallei, 6 mei 1967)

Zomer 1967, op vakantie in Schaarsbergen (vlakbij Arnhem).
In de jaren 60 kon je geen plaat kopen zonder dat de winkelier vroeg: "wilt U hem nog even beluisteren?", dat gebeurde mij tenminste altijd.
Al bij mijn eerste single: op bezoek in Veenendaal leek het wel een wildweststadje: gelijk de film Blazing Saddles hadden alle ondernemers dezelfde naam, Van Schuppen tabaksfabriek, wolfabriek en de witgoedwinkel.
Ik zoek de single “Girl”.
“Nee, die Beatles single bestaat niet" zei de eigenaar.
Een ijverige hulp ging toch naar het magazijn en vond snel het singletje, dat door het open gat en verkeerd-omgezet de b-kant van “Michelle” prijsgaf.
Dus zonder fotohoes en met rode Polydor “Stimmen der Stars” fabriekshoes.
Later zag ik dat er nog een platenwinkel was: Van Hees.

Richard Groothuizen

VAN HEES OPENDE PLATENZAAK
Muziekhandel B. van Hees heeft gisteren een platenwinkel geopend aan Markt 18 in Veenendaal. Voorheen was deze platenzaak samen met een winkel voor muziekinstrumenten gevestigd in het pand Markt 3.
Nu zijn dus de platenzaak en de winkel voor muziekinstrumenten afzonderlijk ondergebracht.
"Dat was al jaren mijn ideaal", zo zegt de heer B. van Hees, de eigenaar.
"In de oude zaak op Markt 3 verkoop ik nu alleen nog maar muziekinstrumenten, voornamelijk orgels en  piano's, in de nieuwe zaak grammofoonplaten en afspeelapparatuur.
Je kunt nu tenminste rustig een orgel demonstreren zonder dat je de platenafdeling stoort", aldus de heer Van Hees.

De mogelijkheid om een nieuwe zaak te openen kwam onverwacht.
"Nog geen maand geleden hoorde ik dat het pand Markt 18 vrij zou komen. Verbouwen en vernieuwen was niet nodig, want de vorige eigenaars hadden de zaak pas een jaar geleden vernieuwd. Erg fijn zijn de verstelbare wandschapjes die hier al aangebracht waren. Zij bieden mogelijkheden tot het etaleren van grammofoons en bandrecorders".

De heer Van Hees, die overigens deze maand nog begint met het moderniseren van zijn orgel- en piano-zaak, is erg tevreden met zijn nieuwe winkel.
"De mogelijkheden tot het exposeren van de grammofoonplaten zijn hier veel groter dan in de oude zaak.
Bovendien is de winkel erg gunstig, nl. tegenover de bushalte, gelegen. 
We hebben nu twee zaken dicht bij elkaar, en dat is toch wel erg mooi".
(De Vallei, 25 april, 1969)

donderdag 24 april 2014

OKTOPUS Ede

Edese jeugd maakte zelf vangarmen aan Oktopus

Nog voor de winter krijgt de jeugd van Ede een nieuwe jongerensoos aan de Molenstraat: de Oktopus, in wiens vangarmen velen zich thuis zullen voelen.
De gemeente heeft het pand voor twee jaar beschikbaar gesteld.
Daarna wordt het gesloopt, maar niettemin heeft het gebouw eerst nog van binnen en van buiten een gedaanteverwisseling ondergaan.
Een op de muren geschilderde blauw-gele oktopus heeft van het exterieur bezit genomen, waardoor het geheel een blikvanger van formaat is geworden.

Binnen wordt vooral in de weekeinden, in een flink tempo getimmerd en gezaagd om de zaak op tijd klaar te krijgen.

Van ouderen in Ede kun je nu horen: "Ze hebben het veel serieuzer aangepakt dan we dachten, die jongeren".
Leek het aanvankelijk dat er weinig met het gebouw te beginnen was, nu al is aan de resultaten te zien dat er wel degelijk mogelijkheden waren. Al die mogelijkheden worden nu optimaal benut.
Het ontmoetingscentrum, zat straks o.m. bestaan uit ruimten voor creatieve bezigheden, relaxen, expositie en een bar.
(De Vallei, 29 augustus 1970)

woensdag 23 april 2014

POPFESTIVAL IN TIEL 1970

Niet alleen in Veenendaal waren popfestivals minder geslaagd als fondsenwerver voor het jongerenwerk.
Ook een ambitieus opgezet festival in Tiel kreeg niet de gewenste belangstelling.
Verwonderlijk gezien de optredende groepen.

Vanaf zaterdag 22 augustus (1970) 20.00 uur tot zondag 23 augustus 8.00 uur voert de pop de boventoon in Tiel.

Aan dit popfestival werken mee:
The Kinks
May Blitz
Black Sabbath
Arthur Brown
Alan Price
Wild Angels
The Dream
Golden Earring
Sect Soul Session
Pierre Courbois
Bismarck
The Hush
Palace

Popfestival Tiel start vanavond

Tiel beleeft vanavond z'n uur U. Want om acht uur begint een muziekspektakel, dat - zo verwachten weinigen - de volgende morgen om acht of - zo verwachten velen - de volgende morgen om tien uur zal eindigen met het klapstuk van dit popfestival, het optreden van The Kinks.
In die tussentijd, de avond, de nacht en de vroege zondagmorgen dus, zal iedereen (zo hoopt iedereen) genoten hebben van een deel van de internationale popkeur: Alan Price, Wild Angels, Golden Earring, Arthur Brown, Dream, Bismarck, May Blitz en Black Sabbath, allemaal groepen. die zestig minuten optreden op de Waalkade, een groot, groen en mooi gelegen uiterwaard vlakbij het pontveer (naar Wamel).
The Dream, Tielse popgroep, treedt "thuis best" op eigen bodem op.
De vijf muzikanten zijn hier geportretteerd op de Waalmuur,
vlak voor het terrein van het (pop)-gebeuren.



















Eigenlijk is het niet alleen het uur U voor de Stichting Joint, die de organisatie in handen heeft en die niet het maken van winst in het vaandel geschreven heeft.
De Stichting hoopt met dit festival slechts te bewijzen, dat Tiel rijp is voor een open jeugdcentrum voor, zo men wil, de popjeugd.
Elke duit, die zo mogelijk zou overblijven, gaat dan ook in de pot voor het open jeugdcentrum.

Het is daarom ook een belangrijk uur voor het Tielse gemeentebestuur, de politie en de dienst gemeentewerken, voor heel veel mensen eigenlijk, die daadwerkelijk hebben meegewerkt om dit popfestival in de geest van Kralingen Rotterdam tot een succes te maken.

De organisatoren verwachten, afgezien van een grote toeloop van popliefhebbers uit het hele land, met name veel bezoekers "over de rivieren". Het Land van Maas en Waal en de Gelderse Vallei.
Joint noemde de plaatsen Veenendaal, Rhenen, Ede, Wageningen en de dorpen langs de Rijn.
Werkelijk alles is in het werk gesteld om het popfestival tot een goed einde te brengen.
De Stichting Joint, die afgezien van garanties die nodig waren voor de contractering van de groepen, zonder beginkapitaal zat, heeft met gunstig resultaat een beroep kunnen doen op de Tielse jeugd.
Die de afgelopen week dan ook gewapend met hamer en spijkers, timmerde dat het een lieve lust was.
Alle voorzieningen, die bij een popfestival horen, zijn er ook.
Eten, drinken, slaaptent, drugteam, medische ploeg.
De enigen die er niet te zien zullen zijn, zijn de mannen van Hermandad.
De Stichting Joint heeft er wel voor gezorgd, dat er een "gastendienst" van zestig mensen zal zijn, ook al weer in navolging van Kralingen Rotterdam.

Ludieke markt
't Spektakel begint overigens vanmiddag om twee uur al.
Als een soort presentje biedt de Stichting Joint iedereen gratis aan: enkele concerten van popgroepen, een ludieke markt met centrifugaal schilderen, pony-rijden, suikerspin, boetieks en kunstmarkt, een waarzegster, enfin, een hele rataplan.
En daarbij hoort ook de Vara Drive-in Discotheek van twee tot vijf uur.

Vijf uur is ook het tijdstip, waarop iedereen verzocht wordt het popterrein te verlaten, omdat dan de laatste maatregelen genomen worden voor het grote non-stop avondlijke en nachtelijke muziekfeest. Daarvoor dient men dan een kaart te kopen voor vijftien gulden, iets dat mogelijk is bij de van 12.00 tot 24.00 uur geopende kassa's aan Het Plein.

Eén van de belangrijkste raadgevingen, die door Joint gegeven zijn: neem een slaapzak of een deken of een kameelharen jas of in ieder geval iets wat warm is, mee naar de Waalkade, want op de oever van de rivier kan het soms behoorlijk koud zijn.

Belangstelling voor popfestival Tiel viel tegen
Het popfestival te Tiel dat zaterdag en zondagochtend door de Stichting Jongeren ontmoetingscentra Tiel werd gehouden, heeft niet die belangstelling getrokken die men ervan had verwacht.
Er waren circa 1500 jongeren die aan dit popfestijn hebben deelgenomen.
Het gevolg hiervan is dat de garanties vermoedelijk gedeeltelijk zullen moeten worden aangesproken.


Het was voor de organisatoren een teleurstelling dat enkele popgroepen hun afspraak niet geheel nakwamen wat de tijd en duur van het optreden betrof.

Hierdoor ontstonden wat langere pauzes die werden opgevuld met het vertonen van films.
Hoewel het tijdens het weekend van het popfestival in Tiel vrij rustig is gebleven werd de politie geconfronteerd met diverse onregelmatigheden.

Er werd ingebroken in de fabriek van Schoots aan de Lunterveldweg.
Daar werd behalve een oude auto ook een partij koper ter waarde van veertienhonderd gulden meegenomen.
In het zwembad Groenendaal werden vernielingen aangericht en werden twee microfoons ontvreemd. In de binnenstad ontstond enig tumult toen twee bromfietsen en een bakfiets met hulpmotor in brand werden gestoken.
Tenslotte deed de Tielse kelner J.M.H.W. bij de politie aangifte dat zijn auto die hij in de Dr. Kuyperstraat had geparkeerd, gestolen was.

Filmpje

Gerhard Aberson: Ben daar in Tiel met twee vrienden vanuit Olst geweest. We mochten er niet naar toe van onze ouders, maar een vriend uit Olst en ik "zouden een feestje hebben in Bathmen bij de andere vriend" en omgekeerd had de vriend uit Bathmen "een feestje in Olst".
Dat mocht uiteraard wel van onze ouders.

Liftend via Nijmegen naar Tiel en we beleefden de muziek, de nachtelijke kou in de uiterwaarden en het vertrek per trein in de vroege ochtend.

Liften op de zondagochtend had niet veel zin vanwege het spaarzame verkeer.
We herinneren ons altijd nog de burgemeester van Tiel die op die vroege zondagochtend rond de klok van 6 meldde, dat het nu afgelopen was!

festival terrein
Liftend, per eigen auto of brommer arriveerde in de loop van zaterdag zo'n vijftienhonderd à tweeduizend liefhebbers van openluchtpop, op een met rietmatten afgezet grasveld aan de boorden van de bruingrijze Waal in Tiel.
Op die plek, tussen de vorstelijk begroeide stadswallen en de langzaam maar zeker voorbijvarende binnenschepen, had een groepje actieve plaatselijke jeugdwerkers, verenigd in de Stichting Joint, een popfestival georganiseerd.
Ze waren van heinde en verre gekomen, de communicatiezoekers, grasslapers en popfans - alleen niet uit Tiel zelf.
Een levensgroot probleem voor de onvermoeibare organisatoren, want juist die jeugd hadden ze (met financiële steun van onder meer de gemeente en CRM) zo graag willen bereiken.
Maar de jonge Betuwe-bewoners lieten het duidelijk afweten.
Er waren er wel naar Tiel gekomen, maar die loerden ginnegappend vanaf de veilige stadswallen naar het kleurig uitgedoste en met slaapzakken beladen popvolk uit de rest van Nederland.
Evenals een deel van de oudere Tielse bevolking trouwens, die popfestivals nog altijd associeëert met spookbeelden van naaktloperij, getrip en geflip, groepsseks en andere overtredingen van de goede zeden.

's Middags was het terrein, dat ernstig werd bewaakt door Ambonese jongens en meisjes, gratis opengesteld. Sommige Betuwse dertigers en veertigers waagden zich inderdaad aarzelend in de arena met blikken van "nou, die durft", nageoogd door de wat geremder toekijkers.
Ze lieten hun kroost pont rijden, voorzagen het van patat, ijs en suikerspinnen, bezochten de kunstmarkt en blikten met een half oog in het kraampje van de NVSH.

"Heb je een ongelukje tijdens het popfestival? Bel dan zondag 085 - 422593 (Rutgershuis in Arnhem) en je wordt geholpen".

Klokslag 8 uur 's avonds zou het eigenlijke festival losbarsten, maar om allerlei duidelijke en minder duidelijke redenen (geen piano, nog geen groep gearriveerd, microfoon onklaar etc.) werd dat tijdstip voortdurend naar later in de avond verschoven.
Een tochtje per veerpont naar Wamel dan maar, met een partij biljart in het stemmige wachtlokaal aan de overkant, een mild glas jenever, nog maar een partij, nog maar een glas, en weer terug naar het terrein, waar op dat moment enigzins panisch werd omgeroepen dat het er nu werkelijk binnen een uur van zou komen.
Tot de vier jongens die midden op het veld wat geheimzinnig bijeenzaten, drong deze blijde boodschap totaal niet door, want een van hen riep nog geen seconde later: "Dat heeft twee azen in z'n hand en blijft dan passen!" Uit zo'n onvergetelijke kreet kan worden afgeleid dat het speciaal uit Amsterdam en Rotterdam opgetrommelde drugteam weinig tot niets te doen had.

"Meneer, we hebben hier ons eigen popfestival", zei de eigenaar van een drukbezocht Tiels café me tegen middernacht, nadat onder de wallen het optreden van Nederlands topgroep Golden Earring met een beleefd applausje was beloond. Opgewekt wendde de man zich daarop tot en zojuist binnengekomen, en door zijn uiterlijk meteen veroordeelde popfan ("Zo Damslaper!") en drukte vervolgens met vaste hand drie knoppen van de pompeuze jukebox in. Het werd Tony Bass met het kernachtige "Wij zijn de jongens van plezier", gevolgd door het ontroerende "Vaarwel, ik zal geen traan om je laten", van Corrie en de Rekels, en het door de roodverhitte menigte uit volle borst meegezongen "Zeepsop in de pruimenpap" van Johnny Jordaan.



Pas toen ver na twaalven de zanger Arthur Brown, in Sinterklaasgewaad en brandende kroon op het hoofd, aan zijn belegen, maar toch wel grappige "act" was begonnen, kwam het publiek wat in beweging.
Brown is dan ook (al verspeelde hij en passant drie microfoons) een vakkundig artiest, die mij persoonlijk even deed vergeten dat het bij onze grote rivieren in augustusnachten drommels kil kan zijn - vooral na een zweterig uur in een Tiels café.

Met onder anderen The Kinks, die teerden op oude hits en er verder weinig indrukwekkends van maakten, plus een serie andere groepen, sukkelde de Betuwse popnacht verder.
Het aantal dicht tegen elkaar aangevlijde slapers - soms met een kleine kleuter tussen in - nam trouwens in opmerkelijke mate toe.

Ze sliepen nog toen er tegen zes uur afmars werd geblazen en burgemeester Borrie van Tiel opgelucht kon constateren dat het hem voor honderd procent was meegevallen.

(Gedeelte uit een artikel uit het Algemeen Dagblad van 24 augustus 1970 door Ruud Kuyper)

donderdag 10 april 2014

POPFESTIVAL '72

Popfestival in stadspark topper op Koninginnedag

Een gigantische circustent in het stadspark van Veenendaal zal op Koninginnedag onderdak bieden aan het Popfestival '72, ongetwijfeld de grote trekpleister voor de tienerjeugd.
Een keur van topgroepen zal vanaf 2 uur 's middags een non-stop show brengen tot 12 uur.
Drie Veenendaalse jongelui, Gert Schoonderbeek, Henk van de Berg en Henri Bruitsman zorgen voor de organisatie in samenwerking met de vereniging Oranjedag.
De organisatoren zijn bijzonder ingenomen met de medewerking die men kreeg van de gemeente, die het stadspark in gebruik geeft en met het Veenendaalse bedrijfsleven dat de nodige steun verleent.
"Het wordt een werkelijke topshow als je bedenkt dat we komen met Nederlands' topgroep nummer een: Focus. Deze groep speelt niet minder dan drie uur".
Henri Bruitsman, Henk van de Berg enGert Schoonderbeek  
Verder werken mee aan het popfestival Groep 1850, Supersister en Zip Fastening uit Rhenen.
Een speciale attractie vormt de komst van Radio Noordzee met een mobiele discotheek en de disc-jockeys Peter Holland en Ferry Maat. In de week voorafgaande aan de pophappening zal niet minder dan acht maal een reclamespot worden uitgezonden over het Popfestival '72 in Veenendaal. Groep 1850 zal onder meer zorgen voor een lightshow en tussen de popbedrijven door is er, in samenwerking met de firma Diepeveen een modeshow.
Verschillende bars en eettentjes zullen rond de tent op het stadspark aanwezig zijn. De feesttent zelf, 60 bij 30 meter en plaats biedend aan 3000 à 4000 bezoekers, wordt voorzien van een groot podium voor 2 bands. De drie organisatoren hebben alle voorbereidingen grondig getroffen. Behalve enkele orde-maatregelen komt er een afzetting met politiehonden. Door de medewerking van de bedrijven en de vereniging Oranjedag kan men een voor dergelijke gelegenheden vrij lage prijs op de toegangskaartjes afdrukken: fl. 7,50.
Vanaf eind volgende week zijn de kaarten in de voorverkoop bij de verschillende VVV-kantoren.
Men verwacht ook van buiten Veenendaal veel jeugdige bezoekers in het Veenendaalse stadspark. Men hoopt het ook want er is een voorlopige begroting van ca. fl. 12,000,-.
"Ik geef toe dat er een zeker risico inzit maar als je ziet wat er die dag op het programma staat dan ben ik er zeker van dat we rond komen", zegt Henk van de Berg en Gert Schoonderbeek en Henri Bruitsman knikken instemmend.
Het trio is nu bezig aan nog een stunt op Koninginnedag maar daarvoor is alles nog niet geregeld.
Vast staat wel dat een deel van de jeugd op 1 mei aan z'n trekken komt.

dinsdag 8 april 2014

INSTUIF KELDER

Na enkele weken praten begonnen in oktober een aantal jongens met bouwvakwerkzaamheden in de kelder onder het jeugdgebouw De Instuif.
In twee maanden tijd is de kale ongezellige kelder herschapen in een keurig ingerichte club voor stokoude tieners en jonge twens.
Nog enkele avonden hard werken en de kelder kan officieel in gebruik genomen worden.
De Veenendaalse jeugd van 18 jaar en ouder - aan de minimumleeftijdsgrens zal strikt de hand gehouden worden - beschikt dan over een eigen home, dat er zijn mag.
"Als voorlopige openingsdatum hebben we 19 januari in het hoofd", vertelde de heer G. v.d. Schee, de leider van het jeugdwerk "De Instuif", "Of we 't halen is wat twijfelachtig geworden, want eerst moet de vloer van de kelder waterdicht gemaakt worden.
Bij de hoge waterstand van de vorige week is er grondwater binnengekomen en zolang dat niet onmogelijk gemaakt is, kunnen we natuurlijk niet starten. Ik heb echter nog wel hoop, dat alles nog op tijd voor elkaar komt".
Eenzelfde hoop hebben ook de vrijwilligers, die onder leiding van jeugdleider W. A. J. Felix drie keer in de week een vrije avond besteedden om het voor elkaar te krijgen. Alles is eigenhandig gedaan, en als na het waterdicht maken van de kelder de vloer geschilderd is, kent niemand de oude kelder terug.
De entree wordt gevormd door een gangetje van visnetten, waarin twee leuke klapdeurtjes toegang geven tot de eigenlijke ruimte.
In de entree heeft men ook een garderobe en toilet.
De club heeft een plafond van akoestisch board gekregen.
In de ruimte is van halve boomstammetjes een leuke bar getimmerd en het meubilair is zo goed mogelijk aangepast aan de smaak van de jonge mensen.
"De tafels, stoelen en een grote bank hebben we uit het oude gemeentehuis", vertelde de heer Felix, "veel van het meubilair daar was overbodig geworden en alles, wat met een kruisje gemerkt was moest toch weg. Wij konden uitzoeken wat er van onze gading bij was".
De bank, waarover de heer Felix sprak beslaat bijna een der wanden van de kelder.
Door de vrijwilligers is hij keurig netjes van een nieuwe skai-leren bekleding voorzien.
De stoelen zijn geschilderd; de tafels zullen ook nog opgeknapt moeten worden, maar doen nu nog dienst als werkbank.
De buizen van de centrale verwarming, die door het vertrek heenlopen, hebben een heldere oranjekleur gekregen - de kleur die veel gebruikt is bij de inrichting.
"Die dingen zaten er nu eenmaal, en we vonden dat we dan ook maar wat mee moesten doen", vertelde een van de leden van het team, dat het geheel opbouwt. Wat "druivenranken" maken de versiering van de buizen af.
Als over enkele werkavonden het geheel gereed is, heeft de oudere jeugd in Veenendaal een recreatieruimte, waarop men met recht trots mag zijn.
(De Vallei, 11 januari 1968)

woensdag 2 april 2014

JEUGDWERK IN RHENEN

Rhenense instuif jubileert

"Breng eens een zonnetje onder de mensen". Deze melodie schalt uit de jukebox in de bar van de instuif. Het is een toepasselijke melodie. Tien jaar lang hebben de bestuurders van de Stichting Jeugdzorgwerk Rhenen een zonnetje gebracht onder de jeugd van de Grebbestad.
Komende week wordt namelijk het tienjarig bestaan gevierd van deze nog vrij jonge instelling.
Dan wordt er in "Bella Vista", de voormalige ambtswoning van burgemeester Bosch ridder van Rosenthal, een uitgebreid snertfeest gegeven.
Om precies te zijn: woensdag 4 oktober (1967). Gisteravond was de jeugd er nog niet.
De leiders, deels gestoken in stofjassen, deels in overalls, waren er druk in de weer om de laatste hand te leggen aan de jaarlijkse opknapbeurt.
Hier en daar een verfje in de schiettent, een bank en een stoel repareren in de bar, de kelder voor de handenarbeid wat opredderen, kortom overal was nog wel wat te doen om het interieur weer toonbaar te maken na de lange zomerperiode van rust.

Er waren tien jaar geleden vier initiatiefnemers, de heer Wolters, toenmalig chef van de afdeling sociale zaken ter gemeentesecretarie, de maatschappelijk werkster uit die dagen mej. Engels en de maatschappelijk werker de heer B. Both, alsmede de heer Huishof, ambtenaar van de afdeling onderwijs en personeelszaken van de secretarie. De heer Huishof is nog steeds actief werzaam in deze instuif, evenals de heer Both. Met hem maakten wij een praatje over de achterliggende jaren.
"We zijn begonnen in het vroegere gymnastiekzaaltje aan de Bantuinweg", zegt de beer Both."waarbij we geassisteerd werden door een aantal vrijwilligers. Allemaal mensen die zich geheel belangeloos gingen inzetten voor het jeugdwerk. De bedoeling was gedurende twee avonden per week de jeugd van de straat bezig te houden. We begonnen heel simpel met een biljart en een ping-pongtafel. Dat is langzaam uitgegroeid en al gauw moesten we naar een grotere ruimte omzien. Ons initiatief was aangeslagen. Gemiddeld kwamen er 's avonds zo'n dertig meisjes en jongens binnen vallen. Toen de ambtswoning van de burgemeester uitbrandde, konden wij in het inmiddels opgeknapte "Bella Vista" terecht".
In"Bella Vista" is nu al een jaar of zes alles op het jeugdzorgwerk in elf lokaliteiten geconcentreerd.
Er zijn in de loop van de tijd hobbyclubs opgericht, waar radio's worden gebouwd en
modelvliegtuigen en -schepen. Er kwamen biljarts bij, ping-pong tafels en een afdeling voor meisjes, die handenarbeid kunnen bedrijven in een sfeervol ingerichte kelder. De bar werd wel vijf maal zo groot gemaakt, waar iedereen gezellig kan zitten, kortom de activiteiten zijn inmiddels zodanig uitgebreid, dat er vijf volle avonden per week met de jeugd wordt gewerkt. Zowel meisjes als jongens hebben tot de instuif toegang. Ze betalen een luttel bedrag aan contributie. Die wordt in een reiskas gestort en van dat geld gaat het hele gezelschap éénmaal per jaar een dagje uit. Het hele werk steunt op subsidie van de gemeente.
Toen iedereen zag aankomen dat het initiatief ging slagen werd besloten een stichting op te richten. Daarvan is notaris S. J. Vleer voorzitter. Onder leiding van het stichtingsbestuur werd het jeugdzorgwerk verder ontplooid tot wat het nu - na tien jaar - is geworden.
Tweehonderd vijf en twintig jongeren staan als vaste leden te boek.
Zij brengen vriendjes en vriendinnetjes mee en in het afgelopen seizoen steeg het bezoek tot gemiddeld zelfs 70 liefhebbers per avond. Het doel van de stichting: de jeugd van de straat en deze creatief bezig houden, is ten volle bereikt.

GEZELLIG
De instuif staat open voor jeugd van 13 tot 20 jaar. In de loop der jaren is gebleken, dat men 't accent moest gaan leggen op het ontmoetingspunt. Weliswaar zijn de hobby clubs grotendeels blijven bestaan, maar veel jongeren scheppen er behagen in de bar te bevolken, om daar gezellig onder elkaar te babbelen. Een kopje koffie kost maar twee dubbeltjes. Frisdranken zijn al te krijgen voor dertig cent. Dit zijn allemaal factoren, die ongetwijfeld tot het welslagen van het initiatief hebben bijgedragen.
Eén hobbyclub is ter ziele gegaan. Dat was de bromfietssleutelclub. Wegens gebrek aan belangstelling werd er een schiettent voor in de plaats gebouwd. Daarvan wordt bijzonder veel gebruik gemaakt. Drie schoten voor één dubbeltje kan geen bezwaar opleveren. De jeugd kan hier op ballonnen schieten die mechanisch worden voortbewogen.
Ook de club van radiobouwers is niet meer zo actief. Nogmaals, het zwaartepunt van de Rhenense instuif ligt tegenwoordig op de ontmoeting van de jeugd. De meisjes, die dinsdagavond terecht kunnen, zijn actief gebleven met de handenarbeid. Van de Kembo wordt veel gratis afvalmateriaal verkregen. Dat wordt verwerkt tot allerlei kunstzinnige voorwerpen. In het interieur van "Bella Vista" kan men veel van de werkstukken, die de meisjes gemaakt hebben, terug vinden.
De Rhenense firma Jan Drost NV heeft de stichting een televisietoestel geschonken. Dat wordt alleen maar ingeschakeld voor voetbalwedstrijden en andere veel-kijkers-trekkende uitzendingen.

FEESTAVOND
Het tienjarig bestaan wordt gevierd op woensdag 4 oktober met een uitgebreide snertfuif.
De kok van het bejaardencentrum "De Tollekamp" aan de Nieuwe Veenendaalseweg heeft zich bereid verklaard de snert te koken.
Die snertfuif betekent tevens de opening van het nieuwe seizoen.
De meisjes en jongens moeten zelf zorgen voor bord en bestek.
Het kan een dol feest worden.
(De Vallei, 26 september 1967)

JEUGD KNAPTE ZELF OUDE WONING OP

Hervormde jeugdsoos in Rhenen officieel geopend

In een oude krotwoning waarin laatstelijk een goudsmederij was gevestigd (aan de Servetstraat), werd gisteravond door ds.  N. Kooreman "J 67" geopend, het jeugdhonk van de hervormde jeugdraad. Tot voor kort kwamen ongeveer dertig jongelui bijeen in de woning van mej. W. H. Slot aan de Herenstraat. Het werd hier te klein en het chr. verenigingsgebouw "Irene" vond men minder geschikt,  waarom besloten werd 't oude, vervallen pand in de Servetstraat 'n inwendige gedaanteverwisseling te laten ondergaan, dankzij onder andere een subsidie van f 4000,-. beschikbaar gesteld door de kerkvoogdij van de Nederlands Hervormde Gemeente van Rhenen.

Jeugdzorg was niet uitgenodigd
In tegenwoordigheid van talrijke genodigden, onder wie namens burgemeester en wethouders loco-burgemeester mr. J. Deen, opende ds. N. Kooreman de saloondeuren die toegang geven tot de bar, met
Ds. N. Kooreman (rechts)
betrad na het openen van de
klapdeuren de bar.
welke handeling deze nieuwe Rhenense instuif officieel was geopend.
Het inleidend woord werd gesproken door de heer H. Bolt, die als afgevaardigde van het kerkbestuur aan dit open jeugdwerk is toegevoegd.
Hij sprak waarderende woorden aan het adres van de heren G. Jonkers en C. Meijer, die bijzonder veel voorbereidend werk hadden verzet om dit honk tot stand te brengen. Beiden kregen een aandenken als herinnering aan al hun activiteiten. Hun dames werden in de bloemetjes gezet.
De heer Jonkers gaf een overzicht van de totstandkoming van dit idee, dat geboren werd in de gastvrij beschikbaar gestelde woning van mejuffrouw Slot, waar hooguit dertig jongelui konden worden toegelaten, zodat deze plaats te klein was geworden om het jeugdwerk te kunnen voortzetten. "Gebouw Irene" was voor ons minder geschikt, omdat de jeugd een eigen home wil hebben waar ze kon doen en laten wat ze zelf wil," aldus de heer Jonkers.
"Daarom viel ons oog op dit vervallen pand, dat wij inmiddels door zelfwerkzaamheid, met behulp van talrijke aannemers en zakenlieden, hebben opgeknapt".
Allen die hun steentje hadden bijgedragen kregen als aandenken een asbak met het embleem "J 67" erop aangebracht.
"J" is de j van jeugd. Ds. Kooreman was bijzonder verheugd het jeugdhonk te mogen openen.
"U zult er met mij van overtuigd zijn", aldus ds. Kooreman, "dat dit werk hier ongetwijfeld zal slagen, omdat dit tot nu toe al zo enthousiast is opgezet.
De heren Jonkers en Meijer hebben zich compagnons genoemd. 
Ik geloof dat met dit tweetal dit jeugdhonk ongetwijfeld een succes zal worden. 
Er is heel veel gedaan. U bent eerst in "Irene" geweest. Daar was het te mooi. 
Daar voelde de hedendaagse jeugd, omdat men toch eigenlijk niets mocht doen, zich feitelijk niet thuis. Toen is men gegaan naar de gastvrije zolder van mejuffrouw Slot en nu is men hier, thuisgekomen van "Flits" tot "Servet". Ik geloof dat ik het zo mag zeggen, dat het toch ook de bedoeling is om de jeugd leiding te geven om van het servet uit te groeien tot het tafellaken. 
Ik hoop, dat de jeugd hier een honk zal vinden om te ontspannen op allerlei gebied, dat het ook een plaats mag zijn waar men met elkaar kan bomen en van gedachten kon wisselen. 
Er is zoveel waarin men zich kan verdiepen en zeker wat het Godsdienstige leven betreft."

Ds. Kooreman deelde tenslotte nog mede, dat er alsnog een bedrag beschikbaar zal worden gesteld, teneinde deze jeugdsoos nog wat beter en gezelliger te kunnen inrichten.
Daarna trok de predikant een servet weg en opende hij de klapdeuren, zoals dit in cowboy-films de gewoonte is en die in dit "J 67" toegang geven tot de bar.
Met deze handeling was "J 67" dan officieel voor geopend verklaard, en kregen allen de gelegenheid dit nieuwe jeugdhonk te bezichtigen.
Al eerder verklaarde de heer Bolt dat het geenszins de bedoeling is dat deze sociëteit een tegenhanger wordt van de instuif "Bella Vista" van de neutrale stichting Jeugdzorgwerk "Rhenen'.
De heer Bolt deelde destijds mee, dat men in de toekomst zelfs nauw met de stichting Jeugdzorgwerk wil gaan samenwerken
Gisteravond bleek daar nog niets van. Er was niemand van de stichting jeugdzorgwerk aanwezig bij deze officiële opening. Bij informatie bleek dal de voorzitter, notaris S. J. Vleer zelfs niet eens wist dat  "J 67" geopend zou worden. "We hadden wel een uitnodiging verwacht", zei de heer B. Both, hoofdleider van de Stichting, "maar we hebben die niet ontvangen".
(25 oktober 1968)

Instuif onderging interieurverandering
Gemeenschapsruimte werd omgetoverd in sfeervolle grot
Wanneer over enkele dagen het winterwerk van de stichting Jeugdzorg in de gemeente Rhenen wordt hervat komen de jongelui in een totaal gewijzigd Bella Vista. De verschillende leiders, die vrijdagavond in het gebouw samen waren gekomen om de interieurwijziging te vieren, hebben alles in eigen beheer en in hun vrije tijd uitgevoerd. Het heeft vele maanden gekost, voordat alles naar wens was.
Op een onderdeel van de verlichting na, dat in bestelling is, heeft de leiding het grote werk nu klaar.
Het gaat vooral om de grote gemeenschapsruimte, waarin zich de bar bevindt, die een totale wijziging heeft ondergaan. Van het oude interieur is totaal niets meer overgebleven.
Onder de vele werkers heeft stukadoor Cuperi het meest de handen vol gehad, omdat er een grot-idee van gemaakt is. Dat hield in dat tegen de plafonds en tegen de wanden - nadat er steengaas was
Mevr. Cuperi
aangebracht in de meest grillige vormen - karrevrachten vol stucmateriaal moest worden verwerkt.
Dat had weer een speciale bewerking nodig, omdat het geheel na de afwerking grillig moest blijven, zoals men dat ook in een echte grot aantreft. De Instuifleiding is erin geslaagd door deze manier van werken een geheel aparte sfeer te scheppen.
Mevrouw Cuperi en de heren Kriek, Van de Heuvel, Both, Bovenkamp en v.d. Oosterkamp (de heer Landman was ziek) hebben samen met de heer Cuperi veel eer van hun werk.

Hulp
"Noem mijn naam nou maar niet", zei de heer Cuperi, "want we hebben er met z'n allen éven hard aan gewerkt. Toen in mei de instuif werd gesloten zijn we eraan begonnen. Geen avond sloegen we over. Wanneer op 1 oktober de meisjes en jongens weer komen, kunnen ze hun hart ophalen. Trouwens van die kant hebben we ook flink hulp gehad. In het begin werkte er een ploeg van zo'n twaalf tot dertien jongelui mee. Dat is weliswaar wat afgezakt, maar tegen het einde van de werkzaamheden waren het altijd nog wel een vijf of zes knapen, die trouw de helpende hand bleven toesteken. Dat hebben wij bijzonder op prijs gesteld".
Het bestuur van de instuif is momenteel bezig een full-time jeugdleider aan te trekken. Er zijn al enkele sollicitaties binnen, maar tot een benoeming zal het voorlopig nog wel niet komen. Men wil niet over ijs van één nacht gaan.
"Of wij er mee ophouden, wanneer eenmaal de jeugdleider is aangesteld? Nee, voorlopig zal dat niet het geval zijn", lichtte de heer Cuperi toe. "Men moet niet vergeten, dat wij nu al zo'n twaalf jaar avond aan avond dit werk doen. Daar kun je zo maar niet uitstappen. Een jeugdleider moet uiteindelijk ook de weg worden gewezen wanneer hij straks in Rhenen aan de slag gaat.
Zo'n man kun je niet meteen aan z'n lot overlaten.
Anderzijds is het zo, dat wij als vrijwilligers één keer zullen gaan zeggen: nu is onze tijd gekomen. Uiteindelijk wil je op wat latere leeftijd ook wel eens wat anders gaan doen. Dat wil niet zeggen dat we er dan helemaal de brui aan zullen gaan geven. Daarvoor zijn we er té veel ingegroeid en hebben we té veel met dit jeugdwerk op.
Het is voor een gemeenschap van het allergrootste belang een goed werkende stichting voor jeugdzorgwerk te hebben. Trouwens dat heeft de gemeenteraad óók altijd bevestigd. We hebben steeds over dc grootst mogelijke medewerking van de zijde van het gemeentebestuur mogen beschikken".

Moeder
De echtgenote van de heer Cuperi staat in de instuif al jaren achter de bar.
Zij is er niet alleen 's avonds, wanneer de jeugd in groten getale naar Bella Vista trekt, maar ook vele uren overdag.
Dan wordt de boel weer aan kant gebracht en alles voorbereid voor de komende avond.
Zij vormt in de organisatie van de hier genoemde vrijwilligers een zeer belangrijke zo niet onmisbare schakel. Je zou haar de moeder van de instuif kunnen noemen.
Haar man: "Ik geloof, dat mijn vrouw er niet meer mee kan ophouden".
Met zo'n aan dit jeugdwerk verknochte kracht mag het bestuur zich alleen maar gelukkig prijzen.
(De Vallei, 22 september 1969)

Bella Vista weer open

Woensdagavond 1 oktober a.s. om half acht gaat de deur van het Instuif gebouw"Bella Vista" weer open en kan de Rhenense jeugd van 13 tot 21 jaar weer 5 avonden per week in het clubhuis vertoeven.

In de afgelopen zomer heeft het gebouw nogal ingrijpende veranderingen ondergaan en vooral de ontmoetingsruimte-bar is thans zeer sfeervol en heeft een hippe verlichting gekregen.
De jukebox is gevuld met de laatste topnummers en de kelderruimte is weer beschikbaar als oefenruimte voor een of meer beatbands.
Bezoekers moeten zich als lid laten inschrijven en de contributie bedraagt voortaan fl. 1,50 per maand.
De eerste avond kan iedereen kennis komen maken en is men niet verplicht zich als lid te laten inschrijven. Ook ouders die zich voor 't werk van de stichting Jeugdzorgwerk interesseren en weleens willen zien waar hun kinderen 's avonds worden opgevangen, zijn van harte welkom.
(De Vallei, 26 september 1969)

Stadhuis in Rhenen op stelten
Tumult rond ontslag van jeugdwerkleider Instuif 

Spreekkoren en spandoeken van Instuif-jeugd in raadzaal

Het bestuur van de Stichting Jeugdzorgwerk in Rhenen heeft de drie maanden geleden op proef aangestelde jeugdleider Veenbrink ontslagen, omdat men niet over hem tevreden was. Al enkele dagen is het rond het instuifgebouw Bella Vista, gelegen naast het gemeentehuis onrustig geweest. Het stichtingsbestuur heeft het jeugdhonk gesloten, zoals dat in de zomer te doen gebruikelijk is. Maar de instuifjongeren hebben er vooral gisteravond nogal protesterend rond gedoold.
Gemeenteraad Rhenen
In koor werd geroepen "Wij willen Veenbrink, wij willen Veenbrink". De meisjes en jongens droegen borden mee met opschriften als "Geen Both maar Veenbrink".
Dc heer Both is jarenlang zelf leider geweest van de jeugdactiviteiten en is tot op heden een belangrijke sleutelfiguur in de stichting, waarvan notaris S. J. Vleer het voorzitterschap bekleedt. Gisteravond was het bestuur bereid een delegatie van drie jongeren te ontvangen ten gemeentehuize om aan te horen waarom zij zo gesteld zijn op de ontslagen jeugdleider en om de jeugd een soort inspraak te geven bij deze zaak. Het was intussen bekend geworden dat in de gemeenteraadsvergadering, die gisteravond eveneens werd gehouden, door de socialist Glasbergen vragen zouden worden gesteld over het ontslag van Veenbrink. Toen de vergadering zou aanvangen stroomde de jeugd het gemeentehuis binnen om de raadzaal volledig in beslag te nemen en daar te posten met de protestborden, af en toe de yell aanheffend: "Wij willen Veenbrink".

Applaus hij binnenkomst van college
Toen het college van burgemeester en wethouders de raadzaal binnenkwam ging er een applaus op.
Iets nieuws voor Rhenen. Voorzitter Burgemeester Mr. L. Bosch ridder van Rosenthal stelde de raad voor, gezien de grote belangstelling, de vraag van de heer Glasbergen niet, zoals te doen gebruikelijk aan het slot van de vergadering te behandelen, maar meteen aan het begin. Daarmee stemde de raad in.
De vraag van de heer Glasbergen werd voorgelezen door de burgemeester: "Is het juist", aldus de brief van de socialistische afgevaardigde, "dat de jeugdleider op staande voet is ontslagen en zo ja, wat is daarvan de reden?"
De heer Glasbergen kreeg de gelegenheid nog een toelichting te geven op zijn vragen.

OPLOOP
"Toen we met de fractie in het gemeentehuis aan het vergaderen waren, dat was maandagavond, merkten we dat er bij "Bella Vista" een grote oploop was van heftig discussiërende jeugd. We zijn er met z'n allen heengegaan. Toen vernamen wij dat de jeugdleider was ontslagen en dat de instuifjeugd het daarmee helemaal niet eens was. We kregen de belofte een kopie van de brief te zullen ontvangen, maar die hebben we tot op heden niet gekregen. Daarin heeft de jeugd ons dus teleurgesteld. Daar de raad de instuif met grote bedragen subsidieert acht ik het van belang dat we ingelicht worden over de gang van zaken", aldus de heer Glasbergen.
Burgemeester Bosch antwoordde, dat de stichting een onafhankelijke instelling is met een eigen bestuur. "Weliswaar zit er één raadslid in dat bestuur, maar niet in die kwaliteit. Aan de subsidie is alleen als voorwaarde gesteld, dat het bestuur een begroting en een financieel verslag moet overleggen. Wanneer daaruit blijkt dat de subsidie verkeerd wordt gebruikt, dan kan de raad die subsidie intrekken, maar verder mogen we ons er niet mee bemoeien".
"Wanneer een muziek- of een zangvereniging van de gemeente subsidie krijgt en men krijgt onenigheid met bijvoorbeeld de dirigent, dan kunnen wij als raad ons daarmee al evenmin bemoeien. Ik heb evenals u gehoord, dat de heer Veenbrink is ontslagen, maar de werkelijke reden en de beoordeling onttrekt zich aan mijn bevoegdheid. Het is misschien een wat teleurstellend antwoord, dat ik moet geven met zo'n grote belangstelling, maar het is niet anders", aldus de burgemeester Bosch in eerste instantie.

TAAK
Wethouder Mr. J. Deen vond de mededelingen van de burgemeester formeel volkomen juist.
Maar dat woordenspel kon hem toch niet bevredigen. In feite zijn de jongeren in beroering geraakt en hij vond het daarom des te meer een taak van de raad om zich ermee te bemoeien.
"Ik wil daarmee niet zeggen", aldus wethouder Deen, "dat we direct vandaag moeten oordelen over
Bella Vista
het ontslag van de jeugdleider, maar het zou toch wel goed zijn, dat het in de openbaarheid zou worden gezegd, omdat het besluit de jongeren toch wel in het bijzonder heeft aangesproken.

Ik zie het als een communicatiefout dat de jongeren er niet eerder in zijn gekend. We kunnen ons er niet rechtstreeks mee bemoeien, maar we kunnen onze mening wel doorgeven aan het bestuur van de stichting".
De heer Griffioen (ARP): "Ik kan de emoties van de jeugd begrijpen en ik zou toch wel eens de reden van het ontslag willen horen."
Naar aanleiding van het hierop volgend applaus wees de burgemeester op de desbetreffende bepalingen in het reglement van orde, dat de belangstellenden bij een openbare vergadering van de raad geen blijken van instemming of afkeuring mogen geven. "Wanneer het weer gebeurt zal ik verplicht zijn de tribune en de raadzaal te laten ontruimen".

ONTEVREDEN
Hierna deelde de burgemeester op de vraag van de beer Griffioen mede, dat hij de reden van het ontslag niet wist. Wel deelde hij mede, dat de heer Veenbrink een proeftijd moest doormaken en dat het bestuur van de stichting na afloop daarvan niet tevreden was. Bovendien had de heer Veenbrink verzuimd een brief, waarin allerlei vragen werden gesteld door het bestuur, te beantwoorden. Hij had in het geheel niet gereageerd.

Voor de afgevaardigde Griffioen werd de zaak nu wat duidelijker. "Dat is dan zonder meer nalatigheid van de kant van de heer Veenbrink, hetgeen hij zich vooral in zo'n proefperiode niet kan permitteren. Ik vind dat doodgevaarlijk. Ik ken de heer Veenbrink niet, maar dat de jeugd met hem wegloopt, dat blijkt me nu wel. Ik kan me ook begrijpen, meneer de voorzitter, dat u niet alles verteld wat u misschien wel weet, omdat dit ten voordele van de heer Veenbrink kan zijn. Dat is iets wat de jeugd bijzonder goed moet begrijpen. Dat de heer Glasbergen het voor de jeugd opneemt kan ik begrijpen, net zo goed als ik kan begrijpen dat u zegt: de beslissing ligt ten volle bij het stichingsbestuur".

GESPREK
De heer Glasbergen onderstreepte nog eens, dat wanneer de raad subsidie verstrekt aan de stichting dezelfde raad mede verantwoordelijkheid heeft voor de gang van  zaken. De burgemeester was het daarmee wel eens, maar dan op het vlak van vrijwillige basis.
De heer Glasbergen verzocht daarop het college van B. en W. zich in verbinding te stellen met het stichtingsbestuur en te bewerkstelligen dat met een delegatie van de jongeren zal worden gesproken om tot een compromis te komen.
De burgemeester deelde daarop tenslotte mede, dat die bespreking aan de gang was en dat de raad op de hoogte, zal worden gesteld van de verdere gang van zaken.
Hierna vertrok de jeugd zingend en wel: "Wij willen Veenbrink"
Maar de jongeren gingen niet naar huis. De instuif werd opengebroken en bezet.
Later op de avond stelde de burgemeester, samen met de heer Both een onderzoek in naar de situatie in het gebouw. Toen bleek dat een deur was opengeramd, dat alle sleutels waren verdwenen en dat er op een van de ramen een biljet was geplakt met opschrift: "Vrij entree, instuif geopend".

VOORRADEN
"Ik heb sic afgevraagd, kan dat allemaal maar zo", aldus de heer Both, die vannacht nog zo bereidwillig was commentaar te geven. "In eerste instantie wilde de politie desgevraagd niet optreden. We hebben in het gebouw grote voorraden en kostbare apparatuur. Wat komt er allemaal van terecht. En wat gaat er de komende dagen gebeuren. Als er niemand achter me staat dan ben ik wel van plan mijn taak in de stichting als beëindigd te beschouwen".
Tenslotte het antwoord op de vraag: "Wat heeft de bespreking met de delegatie van de jongeren opgeleverd?"
"Het besluit om de heer Veenbrink te ontslaan, zal niet worden herroepen", aldus de heer Both.
(De Vallei, 17 juni 1970)

Rumoer rond Instuif duurt voort
Instuif-jeugd ging niet over tot bezetting Bella Vista
Aanwezigheid politie werkte preventief

Het lag volgens een in de jongeren van de instuif in de bedoeling dat gisteravond opnieuw Bella Vista naar het gemeentehuis door de jeugd zou worden bezet.
Het tijdstip was aanvankelijk bepaald op half acht.
Druppelsgewijs arriveerde de jeugd, maar om acht uur was er nog steeds niets aan de hand.
Even daarna klommen enkele knapen op het platte dak van het noodgebouw van de naastgelegen gemeentesecretarie, waarop één van hen door de rijkspolitie naar binnen werd gehaald.
Het bleek namelijk dat zich in het gemeentehuis een groep ter sterkte van vijf politiemannen bevond om een oogje in het zeil te houden indien het jeugdhonk opnieuw zou worden betrokken.
De aanwezigheid van de sterke arm heeft bepaald preventief gewerkt.
De jongeman, die als "dakhaas" fungeerde kreeg van de politie leiding haarfijn uiteen gezet welke straffen er staan op een overtreding als het gewelddadig binnendringen door middel van braak van een huis of gebouw. Daarna kon hij zijns weegs gaan.

ONRUSTIG
Buiten bleef het geruime tijd onrustig. De meisjes en jongens bleven posten en rond het gebouw scharrelen.
Later werd achter het gebouw het grasveldje als vergaderplaats gebruikt maar ook daar verscheen de politie om de knapen op een rustige en correcte wijze te vertellen dat ze beter niets konden ondernemen en kalm naar huis moesten gaan, aangezien de zaak dan het spoedigst zou zijn opgelost.
Aan het verzoek van de politie werd tenslotte gehoor gegeven.
Eén van de jongelui verklaarde gisteravond laat, dat de demonstratie van dinsdagavond met daaraan volgend het bezetten van de raadzaal het gevolg was geweest van het feit, dat de instuifjeugd in het geheel niet op de hoogte was van het waarom de jeugdleider op staande voet was ontslagen

GRIEVEN
Verder zin de jongeren gegriefd over het sluiten van het jeugdhonk, terwijl ze nog voor een maand contributie hebben betaald.
"We zijn plotseling ons doel kwijt", luidde het commentaar,  "Laat het bestuur de zaak dan weer openstellen, desnoods tijdelijk onder een andere leiding, dan kunnen wij weer verder".
(18 juni 1970)

Na stadhuis op stelten
Jeugdwerk in Bella Vista van start met vrijwilligers

Bestuur zoekt nog steeds naar goede jeugdwerkleider

Half juni van dit jaar beleefde ook Rhenen zijn rel. De kranten brachten het met grote koppen.
"Stadhuis op stelten" deed opgeld. De jeugd van de instuif "Bella Vista", ressorterend onder de "Wij willen Veenbrink terug en weg met Both".
hr. Veenbrink
stichting "Jeugdzorgwerk Rhenen" had stelling genomen in een conflict tussen bestuur en beroepsjeugdleider C. Veenbrink, die na een proeftijd van zes maanden, ontslag was aangezegd. Voorzen van echte spandoeken drongen de jongeren de raadzaal in om daarmee kracht hij te zetten aan de eis:
Toen burgemeester jhr. mr. Bosch ridder van Rosenthal direct na opening van de raadsvergadering de brandende kwestie aan de orde stelde en enkele gemeenteraadsleden er het hunne van hadden gezegd, waarbij bleek dat op hetzelfde moment drie afgevaardigden van de jeugdige opposanten een bespreking hadden met het instuifbestuur, onder voorzitterschap van notaris S.J. Vleer, trok het slogans roepende groepje jongeren weg, om later nog enige tijd voor het stadhuis te blijven posten en enkele dagen later zelfs de instuif te bezetten, waaraan de politie al heel gauw een einde maakte. Sindsdien werd er rond deze rel niets meer vernomen. De instuif "Bella Vista" was dicht en bleef dicht.

B. Both: "Jeugd wil graag weer komen"
De heer B. Both, bestuurslid van de stichting jeugdzorgwerk en algemeen leider van de instelling die in de vroegere ambtswoning van de burgemeester "Bella Vista" de instuif organiseert, was gisteravond bereid nader op deze slepende zaak terug te komen. "Over het ontslag van de heer Veenbrink zal ik heel kort zijn", zei de heer Both, "Hij had een aanstelling met een proeftijd van drie maanden. Die werden nog eens met dezelfde tijd door het bestuur verlengd, maar ook na dat halfjaar was ons gebleken dat hij niet in onze organisatie paste en op vele punten faalde. Dezelfde avond dat de gemeenteraad vergaderde met een bezetting van de opponerende jongeren hadden wij als bestuur een bespreking met drie afgevaardigden uit de rebellerende groep.
Wij stelden toen, dat het ontslag van de heer Veenbrink niet zou worden ingetrokken. 
Uitvoerig is medegedeeld wat daarvan de reden was. De afvaardiging kon het tenslotte ergens begrijpen en moest de draagwijdte van de beslissing overbrengen aan de nog in opstand zijnde andere jongeren. Dat is waarschijnlijk niet gelukt in het kader van de spontane reacties die uitgingen van de sympathie voor de heer Veenbrink".

AFKOELING
Aangezien ons inmiddels al was gebleken dat er jongeren bij de opposanten waren die de instuif nog nimmer van binnen hadden gezien, namen wij de hele rel met een korreltje zout. Je hebt dat zo vaak met rellen, er zijn altijd wel figuren onder de opposanten die meedoen om de rel. Het bestuur besloot een afkoelingsperiode in acht te nemen, maar werkte achter de schermen stug door.
Er werden diverse oproepen geplaatst voor een nieuwe beroepsjeugdleider, er kwamen zes sollicitanten op af, maar vanwege de inmiddels opgedane ervaring waren we wat voorzichtiger geworden bij de selectie en een eventuele benoeming. Het resultaat daarvan is dat we tot op heden nog geen opvolger hebben aangesteld. De kandidaten leken ons allemaal ongeschikt.
Goede jeugdleiders zijn met een lampje te zoeken. Deze baan is nog vrij jong en de afgestudeerden zijn dun gezaaid, althans zij die bekwaam moeten worden geacht.
Het ligt beslist niet aan het salaris, want dat zit wel goed".
Dat de instuif deze zomer gesloten is geweest, is geen nieuws.
Dat was in het verleden steeds zo. Juist dit voorjaar werd beslist, met een beroepsleider in het vooruitzicht, om van die sluiting af te wijken en in de zomermaanden door te werken.
Maar het plotselinge ontslag gooide roet in het eten en zo ging de instuif opnieuw voor enkele maanden dicht.

"Zoals ik al zei hebben we als bestuur echter niet stil gezeten. Het interieur is weer opgeknapt en verbeterd, er is een gloednieuwe geluidsinstallatie geplaatst en over drie weken is de nieuwe centrale verwarming zelfs een feit. Voorheen moesten we ons nog steeds behelpen met oliekachels", aldus de heer Both.
"Intussen is de goedwillende jeugd in Rhenen alweer zover, dat ze vraagt om hernieuwde openstelling van het recreatiegebouw vooral nu de avonden weer wat langer beginnen te worden.
Het bestuur heeft daartoe al besloten zelfs al is er geen nieuwe jeugdleider aangesteld. Het oude systeem zal voorlopig weer worden gerequireerd, aangevuld met goedwillende en begrijpende buitenstaanders, waarop we in de achterliggende twaalf jaar altijd met succes een beroep hebben kunnen doen.
Twaalf jaar is het goed gegaan. Toen kwam er een beroepskracht en in een paar maanden tijds was het mis en werd ik betiteld als een "dictator". Volgens mij heeft de jeugd die betiteling niet zelf uitgevonden. Van bepaalde zijde is die in de mond gelegd".

LEIDING
De heer Both kan de mening van andere jeugdleiders onderschrijven dat je tot op zekere hoogte naast de jeugd moet staan, maar wanneer puntje bij paaltje komt moet je tonen leider te zijn en dan zal ook de
B. Both
instuifjeugd, moeilijker dan niet-instuifjeugd, zich hij die leiding moeten neerleggen.
"Wie dat niet kan moet dan maar verdwijnen", aldus het standpunt van de heer Both, die het werk in "Bella Vista" graag doet, maar wanneer er iemand kan worden gevonden, die hem kan opvolgen, het bijzonder graag overdoet.
Hij is er week aan week druk mee in de avonduren en dat gaat zich ergens wreken na al die jaren van opoffering.
"Vooral als je dan zo'n forse dreun krijgt van een groep opposanten, die de kachel met je willen aanmaken, bedenk je je wel twee keer voordat je de draad weer opvat. Maar dat heb dus wel gedaan en met mij het gehele bestuur. Wij zijn van onze kant van goede wil en hebben het beste met de instuifjeugd voor. Maar men moet niet trachten de sfeer te bederven. Daarmee is niemand gebaat, de jeugd al evenmin".

TEKORT
Tenslotte snijdt de heer Both het allergrootste probleem aan waarmee het bestuur momenteel te kampen heeft, namelijk dat van de vrijwilligers.
"Voorheen hadden we er genoeg, maar wanneer we straks heropenen konden we er wel eens veel tekort komen. Ik zou het bijzonder op prijs stellen in contact te komen met ingezetenen tot zo'n dertig jaar, die met mij zouden willen komen praten over deze tak van jeugdwerk. Misschien zitten er toekomstige vrijwilligers tussen. Ik kan wel een zakelijke oproep plaatsen, maar dat is in de regel niet de aangewezen weg, wanneer je tot een gesprek komt met iemand, die dit verhaal heeft gelezen, kan daaruit soms véél meer groeien".
De heer Both is de pionier van de Rhenense instuif. Het gaat hem aan zijn hart dat er wellicht een dag moet komen dat de deuren definitief moeten worden  gesloten.
Maar voorlopig is dat niet het geval. De instuif gaat over enkele weken weer volop de goedwillende jeugd ontvangen om die op gepaste wijze bezig te houden, net als vroeger toen we het ook ruim twaalf jaar met vrijwilligers deden.
En intussen blijft het bestuur op het vinkentouw zitten om een nieuwe beroepsjeugdleider aan te trekken.
(De Vallei, 23 september 1970)

vrijdag 28 maart 2014

BEELDENDE KUNST IN VEENENDAAL

In galerie 't Lanterentje:
Aat Veldhoen, een romantisch realist met heel gevoelige lijnvoering

Als ik in dit blad trouw de rubriek "Kijk op de kerk" volg, en daarin regelmatig de woorden van predikanten en priesters lees bij gelegenheid van komst of vertrek, spreekbeurt, lezing, causerie of vraaggesprek, denk ik wel eens ondeugend en oneerbiedig: De Heer ziet uit den hoge glimlachend op ons neer en zegt: "Lieve mensenkinderen, alles heb Ik u gegeven. Ik schonk u Mijn Zoon, Ik schonk u leven, rede, wil en gevoel, kennis, wetenschap en kunsten, vernuft en Mijn schone schepping. Enigen uwer werden bestuurders In hun gebied, mannen groot door gezag, en begaafd met voorzichtigheid, machthebbers onder uw volk, die door hun verstandig beleid aan de hunnen het heilzaamste onderricht geven. Anderen dichten zangen op maat en stellen liederen op schrift of zijn op andere wijzen scheppers van schoonheid. Sommigen van u kappen beelden die zij weten te bezielen met leven. Of zij schilderen landschappen, stillevens en portretten waaruit Mijn beeld en gelijkenis uitstraalt.
Ook zijn er die de ruimte weten te omhuilen en kerken, raadhuizen, woningen, scholen en stations bouwen. Weer anderen beoefenen de kunst van het vuur en branden glas of kneden potten, schalen en vazen.
Maar gij?
Vaak waardeert gij alleen de arbeid, het vernuft, dat gij in de techniek zo hoog opvoert dat gij de ruimte kunt ontdekken en zachte landingen op de maan weet te doen. Of gij beijvert u met theologische vraagstukken en geschillen uw geest te pijnigen. Gij vergeet dikwijls geheel te genieten van Mijn schone schepping, die uit Mijn hand voortkwam, en van de werken van kunst, waartoe Ik het vermogen aan enkelen van u in het hart legde …"

Ik kwam tot deze bijbelsgetinte gedachten toen ik weer mooie dingen zag in Galerie 't Lanterentje.
Ditmaal is het Aat Veldhoen, een nog jong kunstenaar uit 1934, die etsen, litho's, rotoprenten en schilderijen toont.
Veldhoen is uitgesproken een wat romantisch geaard realist.
Hij wendt  zich tot de natuur vaak in haar grootse verlatenheid, maar vooral tot de mens die hij in de grote perioden van het leven uitbeeldt: huwelijk, geboorte, jeugd, bloei, ziekte en dood. Hij weet die grote motieven neer te schrijven in heel gevoelige lijnen die verwondering, weemoed, deernis en tederheid vertolken.
De zieke vrouw (5), een ets uit 1959, is Rembrandt waardig, evenals de zieke (12) in 1962 ontstaan.
De operatie (34) uit 1962 is minder sterk, minder geheimzinnig, minder de riskante situatie van de mens verbeeldend dan die uit 1959, die ik eerder elders zag.
Van de vele narcose- en intubatieprenten is er maar één aanwezig, de navrante tekening no. 40. (Intubatie is het brengen van een buisje in de luchtpijp.)
Maar meer dan de ziekte fascineert hem de geboorte van de mens, de zwangere en barende vrouw.
Het wonder van de komst in het leven geeft hij vaak in grote verwondering en met eerbied vrijmoedig weer, zoals in no. 25.
Het mysterie van de liefde, de wederzijdse overgave, obsedeert hem fel.
Delicaat en als verdroomd is bovenal no. 20, waarvan een vergroot detail (18) de levendige lijnvoering toont.
Veldhoens prent brengt mij het kwatrijn van Omar Khayyam op de lippen (vertaling P. C. Boutens):

Mijn dorst lei lippen aan kruiks koelen mond.
Sliep het geheim des levens op haar grond
Daar voer een fluistring door de vochte kussen:
Drink lang en diep: Ik kom maar één maal rond.

In enige prenten ontbreekt naar mijn ethische, dus niet esthetische, smaak de nodige schroom.
Het levensmysterie, het liefdesspel vraagt omhulling, beschutting.
Ik schrijf dit niet als zedelijkheidsapostel maar omdat een dergelijk rauw realisme de liefdesdaad van alles ontdoet, van droom, trance, tederheid, geborgenheid, in één woord van het psychische en niets dan het biologisch-driftmatige animale overhoudt.
De coïtus verwordt hier tot copulatie. Veldhoen wil toch niet Van de Velde's technieken in diens Volkomen huwelijk illustreren?
Daarvoor is hij een te groot en te begaafd artiest.

Gekleurde vrouw
Een prent als moeder en kind (38) uit 1958 is in tegenstelling met genoemd choquerend realisme vervuld van eerbiedige tederheid, evenals de prent met hetzelfde onderwerp uit 1964, opgehangen aan de wand met rotoprenten.

De jeugd. de levensbloei, is een gegeven dat Veldhoen herhaaldelijk behandelt. De vele naakten en halfnaakten in uiterst gevoelige lijnen getekend zijn heel fraai: Veldhoen idealiseert het vrouwelijke lichaam niet zoals de meesters van de Renaissance deden.
Door scherpe waarneming verbeeldt hij het met grote respectvolle oprechtheid, maar weet het door zijn gevoelige lijnvoering te sublimeren. Heel mooi zijn bovenal de nummers 6, 11 en 16 In deze serie.
Aangrijpend Is het verval van de mens (27) uitgebeeld in de naakte oude vrouw.

Ik noemde hierboven al de naam Rembrandt, aan wie Veldhoens prenten vaak doen denken.
Ook Rembrandts etsen bezitten vaak dat beklemmende en dan weer bevrijdende realisme waarmede hij de mens in zijn verschijning en daden gadesloeg.

Veldhoen is ook een bekwaam portrettist. Het pièce de résistance van deze tentoonstelling is ongetwijfeld het portret van de kunstenares Ro Mogendorff (8) een litho uit 1962.
De ogen in het hoofd dat rust in de grote gevoelige handen zien ons aan alsof de geportretteerde zeggen wil: Multatuli, ik heb veel geleden.
De andere portretten. dat van de vliegenier, de priester, de militair, de bisschop, zijn minder indringend van karakteruitbeelding.

Slapende vrouw
De natuur, het landschap, de vegetatie laten Veldhoen evenmin onberoerd.
Zijn landschappen zijn vaak donker en dreigend, vervuld van een mysterieuze geladenheid.
Ik denk aan de nummers 28 en 32 en het fraaie landschap met agave (31) en no. 33 met de suggestieve ruimteverbeelding, dat het realisme van 17de-eeuwse landschapetser voortzet.

De vegetatie krijgt bij Veldhoen iets vreemds, spookachtigs als in de cacteeën (15) uit 1960, de schelpachtige figuren (37) en de betovering van riet en bomen aan de wand met rotoprenten.
(Met de geringe prijs hiervan tracht Veldhoen een zo groot mogelijk publiek te bereiken.)
Tussen die prenten vielen mij op de bekoorlijke roos, de duistere vijver en de palmen.

Veldhoen is de laatste jaren gaan schilderen. De monsterachtige ruimtevaarder (14) uit 1958 is zwak van compositie en kleurstelling. In het kanon (19) en de raketten (1) poogde de schilder een suggestie van onheil te beelden, hetgeen niet erg gelukt is. Veel beter zijn de twee portretten van exotische vrouwen (23 en 29), de psyche onthullend, maar bovenal fraai van kleurwerking.

Samenvattend: een rijke expositie van werken van een begaafd kunstenaar, die vrijmoedig, hartstochtelijk en vol emotie het leven tegemoet treedt, een tentoonstelling, een bezoek zeker waard.

D. Philips.
(De Vallei, 7 juni 1966)

Ook ik heb deze tentoonstelling bezocht in 't Lanterentje, in mijn beleving een onbewoonbaar verklaarde woning ergens in de Hoofdstraat. Ik kende Veldhoen van zijn rotaprinten, met vetkrijt op gepolijste aluminium platen een tekening maken en vervolgens afdrukken als een litho. Lekker snel, zonder zware lithostenen. De prenten werden gedrukt op de persen van de offsetdrukkerij Peco te Amsterdam. Aat Veldhoen verkocht zijn Rotaprinten voor fl. 1.- vanaf een bakfiets. De oplages waren niet gelimiteerd, en worden nog steeds aangeboden voor redelijke prijzen. Het was ook de eerste keer dat ik vrijwillig naar een galerie ging.
(gerard)

woensdag 26 maart 2014

PERSOONLIJK REAGEREN MET EEN HIPPE KNOOP

Consumenten zoeken onder jonge mensen 

De speldjes zijn vergeten, de sleutelhangers hebben het nauwelijks gedaan.
Sinds een paar weken hebben de verzamelaars een nieuw werkterrein: de Nederlandstalige button, de knoop of zo men wil, de hippe knoop.
Het komt (uiteraard) uit Amerika en het heeft er slechts tien jaar over gedaan om hier te komen.
Het begon met "I like Ike" en bij ons met "Ban de bom".
Nu rouleren er in Nederland driehonderdduizend knopen van eigen bodem, met 21 verschillende teksten.
Dat varieert dan van "Hoera voor Alexander van Oranje" tot "Werkschuw" en "Ik leef".
Van humor, provocatie of reclame is nog geen sprake.
De Nederlander is (nog steeds?) te gauw geschokt.

ACHTERGROND
De man die de "tekstknopen" hier zakelijk voorbereidt, woont tienhoog aan de Rotterdamse Maasboulevard.
Hij heet J.J. Labey, noemt zichzelf marketing-adviseur, is 43 jaar, gekleed in klassiek tenue; blauwe blazer, grijze broek en vindt zichzelf "een typische achtergrondfiguur".
Over zijn knopen praten wil hij wel, temidden van twee gigantische schilderstukken (Kees van Bohemen), Newsweek, de Weekend golfer en Nederland in de Europese ruimte.
Geen tekstknopen.

Hoe komt hij aan het plan.
"Quite simple", zegt hij. De heer Labey heeft veel Amerikaanse vrienden.
Door die vriendschappelijke relaties kwam hij aan een behoorlijke serie Amerikaanse buttons.
Hij zegt: "Die heb ik hier links en rechts uitgezet. Dat was wel grappig. Met een vrindje-socioloog ben ik er eens tegen aan gaan kijken. Een half jaar lang hebben we de Nederlandse produktie voorbereid. Je moet van tevoren vaststellen hoe dat hier zal tikken.
Vooral de teksten natuurlijk.
Je kan alles wel maken, maar je moet het ook weer kwijt kunnen.
Zo hebben we bij voorbeeld gedacht aan een serie over Van Hall.
Maar daar zijn ze hier nog niet aan toe".

ALEXANDER
Waar men wel aan toe is, is gebleken bij de produktie van de eerste serie, over prins Willem-Alexander.
Binnen een paar dagen na de geboorte lagen de knopen met tien verschillende teksten in de winkels.
Eén tekst was speciaal voor Hitzacker gemaakt: "Es lebe Alexander".
Alleen al deze knoop vond drieduizend afnemers.
Nederlandse oranjeklanten konden kiezen uit onder meer "Alex hou je taai", "welkom in ons midden jongen" en "Alexander is mijn prins".
De heer Labey weet dat deze serie het meest is gekocht door oudere mensen, als aandenken.
Want wie gaat er mee over straat? De Nederlander niet.
HIJ loopt niet te koop met zijn gedachten.
Dat was zo. Is dat nog zo?
Bij de jongste generaties niet, vermoedt de heer Labey.
Hij zegt: "Ik moet de consumenten zoeken onder de tieners, de twens.
Die vragen erom".
Over de manier waarop hij dat heeft ontdekt is de heer Labey bepaald niet spraakzaam.
Hij spreekt over "telefonisch" en "via panels", maar over zijn techniek van een behoefte aan creëren praat hij niet.
Hij weet zich in zijn activiteiten in ieder geval gesteund door gelijkgerichte bezigheden in Frankrijk (sinds een half jaar) en Duitsland (sinds kort).
De heer Labey hecht grote sociale waarde aan de tekstknoop. "Je kan gemakkelijk je gevoelens afficheren, zonder dat je er de hele dag over hoeft te praten. Die kans heb je lang niet met alle media, dit is een zeer persoonlijk medium. In Amerika zijn ze ook begonnen met korte teksten, maar dat is uitgelopen op vrij lange teksten. De mensen daar komen graag voor hun mening uit. Hier doen ze dat nog massaal, anoniem, in demonstraties.
Met die buttons kunnen ze persoonlijker reageren. Het is een soepele, ongecompliceerde manier om adhesie te krijgen".

AFTREKSEL
De heer Labey erkent: "Het is nog weinig duidelijk wat men specifiek wil".
En daarom heeft hij zich in eerste instantie beperkt tot kreten als "eindeloos", "waardeloos" en "provo".
Hij zegt: "Sommige teksten raap je van de straat op. Ik heb een jongen op straat zien krijten: Beter vrijen dan vechten, daar hebben we een button van gemaakt".
Het is de heer Labey kennelijk ontgaan dat deze kreet een slap aftreksel is van het meer gangbare:"Make love, not war".
De marketing-adviseur heeft een jongen zien lopen met twee speldjes: "Oranje franje beu" en "Gelukkig het land met een prinsenkind".
De heer Labey: "Ik geloof niet dat je er in het begin zware conclusies aan moet verbinden. Ik kan me echter voorstellen dat over enige tijd men meer specifieke wensen gaat krijgen en dus doelbewuster buttons gaat dragen. Let maar op, het wordt een duidelijke individuele keus en die keus moet je daarom zo ruim mogelijk maken".

- Is dat een commercieel nadeel?
De heer Labey:"Daar hebben we rekening mee gehouden. We kunnen ze heel snel maken, tegen vijftig cent het stuk. Ze zijn niet alleen geschikt voor het uiten van persoonlijke gevoelens. Je kan er alles mee doen. Een voorbeeld: We hebben een speldje gemaakt -"muziek waauw" - voor de Doelen in Rotterdam.
Daar wordt volgende week zaterdag een uitvoering gegeven van de muziekschool.
En dan reiken we die speldjes uit, om het sfeertje wat losser te maken".
Reclame-opdrachten zijn ook al binnen.
Op de laatst gehouden autotentoonstelling in de RAI deelde Honda buttons uit in de trant van "I love Honda" en "Hey hey Honda".
Binnenkort komen er buttons voor melkreclame, voor fietsen en voor bepaalde Japanse camera's.
De heer Labey ziet oneindig veel mogelijkheden die hij omschrijft met kreten als "een bericht doorgeven als tamtam in het oerwoud" en "het gaat om de verkoop van ideeën, gevoelens".
Inmiddels hebben de makers een overzicht gekregen van de drie best verkochte kreten in de eerste paar weken.
Nummer één: "lk leef", twee: "Werkschuw" en drie:"Bah".
Voor de nabije toekomst gokt de heer Labey op drie andere kreten voor de bovenste plaatsen van de hitparade:
"Ik ben ook maar een mens" (van de ideële reclame), "IQ 165" en "Goed dat er politie is".
De laatste twee zijn uiteraard ironisch bedoeld.
(27 mei 1967)